Tháng 11/2020, Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ Quốc gia (Quỹ) đã thông báo về việc tổ chức Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2021 và tiếp nhận 41 hồ sơ đăng ký từ các tổ chức KH&CN và các nhà khoa học trên khắp cả nước. Các hồ sơ tiếp nhận được phân bố ở cả 8 ngành trong lĩnh vực KHTN&KT, trong đó Vật lý và Khoa học Nông nghiệp là các ngành có nhiều hồ sơ nhất (9 hồ sơ/ngành).

Quy trình đánh giá Giải thưởng năm 2021 được thực hiện theo quy định (như các năm trước), bao gồm kiểm tra điều kiện hồ sơ; xin ý kiến chuyên gia phản biện; đánh giá tại Hội đồng Khoa học ngành của Quỹ (HĐKH) và Hội đồng Giải thưởng (HĐGT). Kết quả, các HĐKH  đề xuất 02 đề cử Giải thưởng chính và 02 đề cử Giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ để xem xét tại HĐGT.

Các hồ sơ đề cử đã được rà soát, hoàn thiện và gửi xin ý kiến chuyên gia phản biện quốc tế (trung bình 3 phản biện/hồ sơ) trước phiên họp của HĐGT. Ngày 29/4/2021, HĐGT năm 2021 đã tiến hành phiên họp đánh giá xét chọn hồ sơ. HĐGT năm nay, ngoài các Chủ tịch HĐKH ngành của Quỹ còn có sự tham gia của GS. Pierre Darriulat (Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) và GS. Henry Nguyen. T (Trường Đại học Missouri, Mỹ). Sau hơn 4 tiếng thảo luận và bỏ phiếu, HĐGT đã quyết định không đề xuất trao tặng Giải thưởng cho các hồ sơ đề cử.

Toàn cảnh phiên họp HĐGT Tạ Quang Bửu năm 2021

Ngày 13/5/2021, Bộ trưởng Bộ KH&CN đã phê duyệt đề xuất của HĐGT. Như vậy, năm nay Bộ KH&CN sẽ không tổ chức Lễ trao tặng Giải thưởng Tạ Quang Bửu vào dịp kỷ niệm Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5.

Cũng tại phiên họp, các thành viên HĐGT đã trao đổi, thảo luận các vấn đề nhằm hoàn thiện hơn nữa các quy định của Giải thưởng như xem xét mở rộng số lượng giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ, thời điểm xét chọn (thường niên hay định kỳ) hay việc đề cử, tự ứng cử Giải thưởng.

Số lượng hồ sơ được đề cử từ tổ chức, cá nhân năm 2021 chiếm 32% tổng số hồ sơ tiếp nhận (13/41) tiếp tục xu thế tăng trong các năm gần đây, nhưng tỷ lệ này còn thấp. Các thành viên HĐGT cho rằng, trong các năm tiếp theo, Cơ quan thường trực Giải thưởng cần tiếp tục đẩy mạnh việc đề cử, giới thiệu của các tổ chức khoa học và công nghệ, cá nhân đối với các ứng viên tiềm năng theo thông lệ quốc tế đồng thời thể hiện trách nhiệm và sự trân trọng của các tổ chức khoa học và công nghệ, của đồng nghiệp đối với các nhà khoa học có kết quả nghiên cứu xuất sắc.

Nguồn: Kết quả xét chọn Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2021 - Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ Quốc gia (nafosted.gov.vn)